( माझा आत्मचिंतनात्मक प्रवास )

आज मी ५१ व्या वर्षात पदार्पण करत आहे. एक दीर्घ प्रवास पूर्ण करून, एका टप्प्यावर थांबून मागे वळून पाहतोय. विचार येतो – ‘काय कमावलं?’, ‘काय गमावलं?’, आणि सर्वात महत्त्वाचं -‘काय शिकलो?‘

वयाची पन्नाशी म्हणजे काय, तर शरीराला “पुनश्च हरिओम” म्हणण्याची वेळ येते. विरळ केस, सोबत चष्मा – आणि डोळ्यात झळकणारी तरुणाईची चमक आता गुडघ्यातून येणाऱ्या ‘टक~टक‘ आवाजात मिसळते! एकेकाळी रात्री १ वाजता पावसात फिरायला निघणारा आत्मा, आता ११ वाजताच गरम पाण्याच्या पिशवीसोबत झोपतो. आणि हो – पिझ्झा, बर्गर हे आता ‘फक्त मुलांच्या ताटात शोभणारे पदार्थ‘ म्हणून वर्गीकृत होतात. आपल्या ताटात असतं ते पचायला हलकं, तेलकट नको, मीठ कमी, आणि चवीला कमी गोड!

पन्नाशीला आरशात स्वतःकडे पाहिलं की वाटतं – “हे कोण? आणि माझ्या पिताश्रींसारखा दिसतोय का ?” पण थोडं अंतर ठेवून पाहिलं, की समजतं – अरेच्चा आपणच तर आहोत! आणि अजूनही टवटवीत आहोत… ( थोडा प्रकाश कमी करून पाहिलं, तर! 😝)

या वयात डॉक्टरचं नाव घरातल्या सदस्यांत समाविष्ट झालेलं असतं, आणि ‘कोलेस्टेरॉल’, ‘शुगर’, ‘बीपी’ यांच्याशी आपली ‘तोंड’ओळख झालेली असते. जिम चं मेंबरशिप कार्ड असतं, पण वापरायचं असतं “कधी तरी सुरू करेन’ या फोल्डरमध्ये.

पण गंमत अशी की, पन्नाशी म्हणजे फक्त थकवा नाही – तर थोडं हसण्याचं आणि खूप शिकल्याचं वय असतं. आता आपण तावातावात बोलत नाही – स्मार्टली लूक देतो. पूर्वी प्रेमासाठी फूल द्यायचो, आता BP मशीनची बॅटरी देतो – “तुझं माझ्यावर प्रेम टिकावं म्हणून.” एकंदरीत काय, पन्नाशी म्हणजे शरीर थोडं थकलं असलं, तरी डोकं फुल्ल फॉर्ममध्ये असतं. आणि हो – आयुष्याचं खरं स्पेशल एडिशन तर आता सुरू होतं!

( काही धडे आयुष्याचे… )

मागे वळून पाहिलं, की अर्ध आयुष्य संपून गेलेलं असतं – शिकता शिकता, जबाबदाऱ्या पेलता पेलता आणि स्वप्नांमागे धावत. तर पुढे अजून किती आहे हे माहीत नसतानाही, उरलेला प्रत्येक क्षण जपून जगण्याची जाणीव होते. पन्नाशीचं वय म्हणजे अनुभवांचं भांडार. चुकांमधून शहाणपण आलेलं असतं आणि यशाच्या क्षणांनी दिलेला आत्मविश्वास. मन पूर्वीइतकं धावपळ करत नाही, पण विचार अधिक खोल असतात. उत्साह थोडा कमी होतो, पण समजूतदारपणा अधिक येतो.

या वयात अनेक नाती परिपक्व होतात – आपण आई-वडील, जोडीदार, आणि मुलांसाठी आधारस्तंभ बनतो. स्वतःबाबत विचार करण्याचा, स्वतःसाठी जगण्याचा आणि आत्मचिंतन करण्याचा काळ म्हणजे पन्नाशी. आरोग्याची काळजी घेण्याची गरज वाटते, पण मानसिक शांततेची किंमतही आता उमगते.

५० वर्षांचं आयुष्य मागे वळून पाहताना जाणवतं, की आलेले अनुभव हे केवळ घडलेल्या घटना नव्हत्या – ते आपल्या विचारांवर, दृष्टिकोनावर आणि माणसांशी असलेल्या नात्यांवर खोल परिणाम करणारे क्षण होते.

या पन्नास वर्षांत मी अनेक माणसं पाहिली – काही सत्कारणी लागणारी, काही फक्त वापरून जाणारी, काही संकटात खंबीर साथ देणारी, आणि काही फक्त यशाच्या वेळेस समोर येणारी.
आत्ता समजतंय की प्रत्येक माणूस स्वतःच्या दृष्टीकोनातून जगतो, आपापल्या गरजांनुसार वागतो, आणि अनेकदा तो आपल्या वागणुकीमागचं कारण सांगतही नाही. काय करणार! माणसं अनेकविध असतात. काही प्रेमळ, काही स्वार्थी. काही आपल्या यशावर मनापासून आनंद मानणारी, आणि काही शांतपणे द्वेष करणारी. काही लोकं भेटली ज्यांनी मला न सांगता, मला अधिक समजून घेतलं. मात्र काहींनी माझ्या शब्दांवरून, कपड्यांवरून, गाडीवरून मत ठरवलं. या सगळ्या माणसांनी मला एक गोष्ट शिकवली – लोक नेहमी आपल्याला आपल्या डोळ्यांनी पाहत नाहीत, तर आपल्या गरजांनी पाहतात.”

Over the years, I have realized that understanding people is not a science – it’s an art, and a lifelong one. Some people enter your life to stay, some to test you, and some to teach you. Every person I’ve met has been a mirror – some reflecting who I am, some showing who I don’t want to be.

काही माणसं पहिल्या भेटीतच आपलीशी वाटतात, पण वेळ जाईल तसं ओळख आणि आपुलकी यातला फरक समजायला लागतो. काही वेळा जे लांबचे वाटायचे, त्यांनाच संकटात मी खंबीरपणे माझ्या बाजूला उभे राहताना पाहिलं.

मी अनुभवलेले स्वभाव अनेकविध होते –
काही थेट बोलणारे, काही नेहमी झाकून वागणारे.
काही मदतीस धावणारे, काही संधीच्या शोधात असणारे.
काही नेहमी सकारात्मक, काही कायम शंका घेणारे.
काही अंगी नम्रता बाळगणारे, तर काही अहंकाराचा मुखवटा घालणारे.

हे सगळं अनुभवताना मी शिकलो – की आपण दुसऱ्याच्या वागणुकीवर नियंत्रण ठेवू शकत नाही, पण आपली प्रतिक्रिया मात्र आपण निवडू शकतो. संबंध जपायचे तर समजून घेणं, माफ करणं, आणि गरज पडल्यास अंतर ठेवणं – हे सगळं गरजेचं आहे. कधी आपल्याला गृहित धरलं जातं, तर कधी आपल्यावर अव्यक्त प्रेम केलं जातं – दोन्ही वेळेस माणसं बोलत नाहीत, पण कृतीतून खूप काही सांगतात. आज मला वाटतं, की मी जितकं आयुष्य जगलो, त्याच्या दुप्पट लोकांपासून शिकायला मिळालं. माणसं समजून घेताना आपण स्वतःलाही अधिक चांगल्या प्रकारे ओळखतो.

( 🏏⚽🍫बालपण व तारुण्य – स्वप्नांची बीजं… 🏆🥇 )

लहानपणी आयुष्य साधं होतं पण खूप समृद्ध होतं. मनात मोठी स्वप्नं होती. शाळा, खेळ, मित्रमंडळी, आईवडिलांचं मार्गदर्शन – या साऱ्यांनी माझ्या विचारांची दिशा ठरवली. शिकायचं, प्रगती करायची, काहीतरी मोठं घडवायचं – हेच ध्येय डोळ्यांसमोर होतं. पण तेवढंच सोपं नव्हतं. कॉलेजमधे गेल्यावर वास्तवाचा स्पर्श झाला. स्पर्धा, अपेक्षा, यशापयश – या सगळ्यांनी मानसिक ताकद वाढवली. तिथेच मी शिकलो की फक्त गुणांची बुद्धिमत्ता पुरेशी नसते, तर संयम, चिकाटी आणि परिस्थितीचं भान असणंही गरजेचं आहे. शैक्षणिक जीवनात माझ्या प्रयत्नांनी मला यशाच्या शिखरावर नेऊन ठेवलं.

( 💰💹 करिअर आणि जबाबदाऱ्या – यशाचा शोध… 🔍 )

करिअर सुरू करताना माझ्या हातात खूप कमी होतं – पण मनात आत्मविश्वास होता. सुरुवातीची काही वर्षे चाचपडत गेली. अपयश आलं, चुका झाल्या, पण मी थांबलो नाही. ज्या क्षणाला सगळं सोडून द्यावंसं वाटलं, त्या क्षणांनी मला अधिक खंबीर केलं. तरुण वयात स्वप्नं खूप होती. यश हवं होतं, पैसा हवा होता, समाजात ओळख हवी होती. आणि या सगळ्यासाठी मी धडपडलो. कधी यश मिळालं, कधी अपयश. काही वेळा वाटलं की सगळं सोडून द्यावं. पण पुन्हा उभा राहिलो. जसजसं वय वाढलं, तसतसं जबाबदाऱ्या वाढल्या – कुटुंब, आर्थिक स्थैर्य, समाजाप्रती भूमिका यांचं भान आलं. तुमचा प्रत्येक निर्णय हा यशाच्या जवळ नेणारा असतोच असं नाही, पण प्रत्येक चूक ही शिकण्याचं साधन ठरत गेली. आज मी ज्या ठिकाणी आहे, तिथे पोचण्यासाठी केलेल्या संघर्षांची आठवण मला अभिमान देऊन जाते.

( 🏡👨‍👩‍👦‍👦 कुटुंब – माझा खरा आधारस्तंभ… )

माझं यश फक्त माझं नाही. ते माझ्या कुटुंबाचंही आहे. जीवनसाथीने दिलेली साथ, पालकांचं मार्गदर्शन, मुलांच्या डोळ्यातली आशा – यांमुळेच माझं आयुष्य समृद्ध झालं. जेव्हा मी अडखळलो, तेव्हा त्यांनी मला सावरण्याचं काम केलं. आणि जेव्हा यश मिळालं, तेव्हा नेहमी त्यांना सोबत घेतलं. Blood is thicker than water.

माझ्या जीवनातली पहिली गुरू – माझी आई – जिने शिकवलं कि ‘शांत राहणं हे कमकुवतपणाचं लक्षण नाही – तर ती मनाची ताकद असते’. तिला वाटतं कि मनाने मोठं राहता यायला हवं. भावना, अनुभव, आणि सौंदर्य जसेच्या तसे ठेवून शब्दांच्या पलीकडलं जीवन फक्त आईच शिकवू शकते. The hand that rocks the cradle rules the world.

वडिलांनी म्हणजेच दादांनी कष्ट करून मला चांगलं आणि सुरक्षित आयुष्य दिलं. त्यामुळे वेळेचं आणि जबाबदारीचं भान मला लवकरच आलं. त्यांच्या रोजच्या जगण्यातून सदोदित उत्साही राहण्याची सवय लावली. त्यामुळे मी कधीच हार मानली नाही. त्यांनी मेहनतीची सवय लावली. (माझ्यात जो उरलासुरला आळशीपणा दिसेल तो मात्र स्वकमाईचा आहे.🤪😝)

मी जे काही कमावलं, ते त्या दोघांच्या आशीर्वादामुळे आणि त्यांच्या प्रेमामुळेच. मी त्यांचा ऋणी आहे – शेवटपर्यंत.

( 👩🏻‍❤️‍💋‍👨🏻Breakfast, Bills & Bad Days.. ती handle करते सगळं!💪 )

मी कितीही संघर्ष केला असं म्हटलं, तरी तो एकट्यानं शक्य झाला नसता. माझ्या आयुष्यात एक व्यक्ती आहे जिने माझ्यातला आत्मविश्वास कमी होऊ दिला नाही – ती म्हणजे माझी सहचारिणी – वर्षा.

तिने माझ्या यशस्वी टप्प्यांवर आनंद साजरा केला, आणि पडत्या काळात माझा हात घट्ट पकडला. कधी मी निराश होतो, स्वतःवरच विश्वास उरत नव्हता, तेव्हा तिच्या डोळ्यात मी माझ्या सामर्थ्याचं प्रतिबिंब पाहिलं.

ती नेहमी शांत राहते, वेळ देते. तिच्या त्यागाशिवाय मी आज इथं उभा असतो का? मला शंका आहे. तिने संसार सांभाळला, माझ्या स्वप्नांना पाठिंबा दिला, आणि माझ्या चुका माफ केल्या. ती माझी सावली होती, पण गरज पडली तेव्हा ती माझ्या पुढेही उभी राहिली.

My wife has been more than a partner; she has been my balance, my anchor, and often, my silent strength. While I was busy chasing my dreams, she managed our world with quiet dignity. She celebrated my successes without claiming credit, and in my failures, she stood closer than my own shadow. Her sacrifices often went unnoticed, but they built the foundation on which I stand today. She never asked for much – just that I keep going. And I did, because she believed in me even when I didn’t.

(👦🏻💃🏻👧🏻माझं आयुष्य अव्यवस्थित…पण त्यांच्यासोबत perfect!🎨)

आयुष्यातली सगळ्यात सुंदर देणगी म्हणजे माझी मुलं. त्यांचा पहिला श्वास, पहिलं हसू, पहिलं पाऊल, त्यांचे लहानपणीचे फोटो – सगळं अजूनही मनात जपून ठेवलंय. ते वाढताना मीही मोठा झालो – त्यांच्यासोबत हसलो, रडलो, शिकलो. कधी शिक्षकासारखा मार्गदर्शक झालो, कधी त्यांच्या चुका गुपचूप झाकणारा सावलीसारखा सोबती. मुलं म्हणजे आरशातलं आपलं प्रतिबिंबच! मुलं म्हणजे हक्काचा drama show – रोज नविन एपिसोड, कधी कॉमेडी, कधी थोडा ऍक्शन! 🎭ती हट्टी आहेत, आणि कधी कधी माझा patience test करतात, पण मग झोपल्यानंतर मात्र त्यांच्या चेहऱ्याकडे पाहिलं की वाटतं – ‘यांच्याइतकं निरागस कोणीच नाही!‘ 🌙💖 कोणत्याही फिल्टरशिवाय काढलेले snaps निरागसच यावेत असं वय!

पण आता मोठी झाली आहेत दोघेहीजण. आईवर comments पास करायला पप्पा सोबत लागतात त्यांना. (आपलाच DNA आहे पोरांच्यात!🫣) वैदेही म्हणते – Behind every successful man is a wife rolling her eyes. 😅 आणि अद्वैत म्हणजे कहरच.. म्हणे आईचा mood पेक्षा हवामान विभाग जास्त accurate आहे!” ⛅ मात्र आईशिवाय दोघांचंही पान हलत नाही.

( 🥸‘अपयश ‘– लपवण्यासारखं नाही, शिकण्यासारखं आहे.. )

माझ्या ५० वर्षांच्या प्रवासात काही निर्णय चुकले, काही संधी गमावल्या, काही नाती तुटली, काही लोक माझ्या अपेक्षांना उतरले नाहीत – आणि मीही काहींच्या अपेक्षांना न्याय देऊ शकलो नाही – पण हेच क्षण मला परिपक्व बनवून गेले. एक वाक्यांत सांगायचं झालं, तर मी अजूनही शिकतोय, अजूनही चालतोय.

( आजचा दिवस – थोडं थांबायचा.. 🖐️ )

आज मी थांबलोय, पण विश्रांतीसाठी नाही – चिंतनासाठी.
मागे वळून पाहतो तेव्हा लौकिकार्थाने मी यशस्वी नसेनही कदाचित! मी खूप काही केलं नाही, पण जे काही केलं, ते मनापासून केलं. आज मी म्हणू शकतो – ‘मी परिपूर्ण नाही, पण मी प्रामाणिक आहे.‘

५० व्या वर्षी मी “पोहोचलो” असं वाटत नाही, पण “स्थिरावलो” असं मात्र नक्कीच वाटतं.

( 🤷🏻‍♂️आता पुढे काय ❓ )

माझा प्रवास इथे संपत नाही. आता हे शहाणपण, अनुभव, आणि माणुसकी – याचा उपयोग नव्या पिढीसाठी, समाजासाठी करायचा आहे. एखाद्याला मदत झाली, एखाद्याचं जीवन थोडं सोपं झालं – तर तेच मला समाधान देणारं असेल.

( 💓 शेवटचं वाक्य… 💖 )

माझ्या पन्नास वर्षांच्या आयुष्यात मी पैशाचं सोनं केलं का माहित नाही…
पण माणसांचं सोनं केलं, आणि काही माणसांनी मला सोन्यासारखं जपलं.

( 💓 पन्नाशी पार झाली, पण मनाचं काय विचारता ! ) स्वैर-भैर काव्य 🤣

केस कमी झाले, पोट पुढे आलं, चष्मा ठरला कायमचा सोबती,
पण Spotify वर अजूनही वाजवतो – “ऐ मेरी जोहरा जबीं…” 🎶🕺

मिशा थोड्या जरा शुभ्र, वाढलेल्या दाढीचा रंगही करडा
पण attitude मात्र अजूनही अगदी तरुण, टाईट आणि तगडा! 😎

पोरं म्हणतात – “पप्पा, तुम्ही आजकाल खूपच Cool दिसता”,
आणि टीव्ही बंद करून Insta Reels बघत बसता,

अधूनमधून बायकोही म्हणते कि छान दिसतोस रे अजूनही,
स्वारी खुश होऊन सेल्फी टाकते Facebook वर सोबत कॅप्शनही #FiftyAndFabulous 📸

Earplugs लावून – “रंजिश ही सही..“ ऐकत बसतो 🎧,
गायला जमत नसले तरी कराओके वर रेकत राहतो. 🎤

वय सांगतं – “थांब जरा, दम घेत जा!”,
पण मन म्हणतं – “थांबू? आता तर मित्रांसोबत ट्रिपचं प्लॅन करायचं आहे! गोवा का केरळ?” 🌴✈

गाडी थोडी हळू चालवतो, पण गाणं वाजतं जोरात,
“बॉस अजून एनर्जी बाकी आहे“, हे तो दाखवतो वेळोवेळी खास! 🚗💨

WhatsApp वर शुभ सकाळचे ५ ग्रुप,
आणि त्याच फोटोखाली – कृपया पुढे पाठवा, पुण्य मिळेल! – हा सर्वात मोठा मॉर्निंग मिशन! 📲

कपाटात ३ टी-शर्ट – सगळे “कंफर्ट फिट“,
आणि काही जुन्या जीन्स ज्या पोटावर टाईट. 👖

काही ना काही दुखतंय नेहमी – मान, पाठ, किंवा विसरलेली अ‍पॉइंटमेंट,
पण मनात चाललेलं असतं – “आज काय नवीन शिकू या? कि नुसतीच एक्साईटमेंट!” 🎸💻

बीपी, शुगर, थायरॉईड – सगळ्यांना तो म्हणतो, “बरं चाललं आहे“,
औषधांची यादी त्याच्या मोबाईलमध्ये reminder म्हणून वाजत आहे! 💊

म्हणून म्हणतो – “हो, पन्नाशी आली जरी,
पण मजा तर आता सुरू झाली बघा खरी!” 😎

“मुझे ब्लॉग से डर नहीं लगता साहब, तुम्हारी कविता से लगता है…” असं तुम्ही तोंडावर म्हणण्याआधी कलटी मारतो. नेहमीचा लिहिण्याचा नेम/सोपस्कार संपवतो. पुढच्या वर्षी भेटणारच आहे आपण… तेव्हा उरलेलं बोलूयात. पन्नाशीच्या वेगाने गाडी सावकाश चालवत side view mirror मधून आयुष्याचं खरं सौंदर्य न्याहाळत आत्ता फक्त एवढंच सांगतो…..

Level 50 Unlocked – 🎮 Game Still ON !

• राहुल. 
• जून २४, २०२५ .